صفحه ۴۰۴ چیست و چگونه میتوان آن را هوشمندانه و ایدهآل طراحی کرد؟
در مقالات قبلی در مورد اهمیت و کاربرد صفحات درباره ما و تماس با ما صحبت کردیم. در این پست به صفحه 404 میپردازیم. به نظر شما ماهیت این صفحه چیست، چقدر اهمیت دارد، در سئو چه نقشی دارد و اینکه یک صفحه 404 عالی باید چه ویژگیهایی داشته باشد.
احتمالاً اکثر شما میدانید صفحه 404 دقیقاً چیست و چه کاری انجام میدهد. در بحث طراحی سایت، صفحه 404 یکی از اصلیترین صفحات محسوب میشود و معمولاً هر سایتی باید یک صفحهی 404 اختصاصی داشته باشد.
از نظر فنی وقتی هر کاربری وارد یک صفحهای از اینترنت میشود، مرورگر یا Browser همان کاربر یک درخواست یا Request به همان سرور ارسال میکند و آنجا است که دیگر سرور دنبال آن صفحه میگردد و طبیعتاً اگر صفحه را پیدا کند، آن را به نمایش میگذارد و اگر پیدا نکند یک صفحه 404 باید نمایش داده شود که کابر بفهمد این صفحه دیگر وجود ندارد یا از اول وجود نداشته است.
چرا صفحه 404 بهوجود میآید؟
خیلی طبیعی است! زمانی شما صفحهای داشتهید اما در حالحاضر هیچ نیازی به آن ندارید و نمیخواهید حتی آن را ریدایرکت کنید، آن را حذف میکنید و تبدیل به 404 میشود.
علاوهبراین زمانی وجود دارد که در بحث فنیِ سایت، کدنویسی و یا طراحی سایت اشتباهاتی رخ میدهد، صفحاتی درست میشوند که اصلاً وجود نداشتند یعنی آن صفحات توسط ادمین وبسایت ساخته نشدهاند. خود سیستم مدیریت محتوای (CMS) سایت شما به اشتباه یکسری صفحه را ایجاد میکند که هیچوقت وجود نداشتند و در واقع آنها 404 محسوب میشوند.
به عنوان مثال شما یک آگهی داخل وبسایتی درج میکنید یا یک وبسایتی به شما لینک میدهد ولی لینکی که درج میکند، اشتباه است. مثلاً آدرس صفحه تماس با ما سایت شما zoyamedia.com/about-us است، لینکی که به شما میدهد zoyamedia.com/aboutus است و شما اصلاً این صفحه را نداشتید. کاربران وقتی به آن وبسایت رجوع و روی آن لینک کلیک میکنند طبیعتاً به پیجی از سایت شما نمیرسند و با 404 مواجه میشوند.
یا اگر بخواهم یکی از سادهترین مثالها را بزنم؛ شما یک وبسایتی با میلیونها صفحهی 404 دارید. به چه صورت؟ وقتی شما در هر کدام از URLهایتان تغییری ایجاد میکنید (یک عبارت نامفهوم) آن صفحه دیگر وجود ندارد و شما خیلی راحت میتوانید کدی بنوسید که برای یک سایت یکمیلیون صفحهی 404 بهوجود بیاورد که خیلی هم سادهاست و کار خاصی ندارد.
آیا صفحه 404 به سئوی سایت شما ضربه میزند یا خیر؟
جواب این سئوال هم میتواند بله باشد و هم خیر. به دلیل اینکه وقتی شما یکسری صفحهی 404 دارید گوگل با آن کاری ندارد ولی اگر کاربر داخل آن صفحه آمد و به صفحهی 404 برخورد و به سرعت سایت شما را ترک کرد آنجا است که برای شما یک نمره منفی محسوب میشود.
ما در محیط گوکل سرچ کنسول هم یکی بخشی داریم که میگوید کدام صفحات 404 هستند و گوگل نتوانسته به آنها دسترسی پیدا کند یا متوجه شده که این صفحات وجود خارجی ندارند. خیلیها فکر میکنند که وقتی تعدادش زیاد باشد پس به وبسایت من نمره منفی زیادی تعلق خواهد گرفت. ولی نکته اینجا است که اولا آن صفحه باید طوری طراحی شود که کاربر را به بخش دیگری از سایت هدایت کند، نه اینکه سایت را ترک کند.
برای گوگل، کاربر و رفتار آن بسیار مهم است نه تعداد صفحات 404. آنچه که از دیدگاه گوگل اهمیت دارد این است که وقتی کاربر با صفحه 404 روبهرو میشود، چه حسی دارد و چه اقدامی انجام میدهد. اگر سریع سایت را ترک کند، گوگل در همان لحظه برای شما یک نمره منفی در نظر میگیرد اما اگر نه، یک پیام خوبی به کاربر داده باشید، یا صفحه 404 تان را به خوبی و درست طراحی کرده باشید که کاربر به صفحه دیگر (مثل صفحه اصلی) هدایت شود، میتواند برای شما خیلی مفید باشد.
استفاده از دستور ریدایرکت (Redirect)
البته که در پارهای از مواقع شما باید از ریدایرکت استفاده کنید یعنی صفحهای را حذف میکنید ولی دقیقاً یک صفحه دیگری برای جایگزین کردن آن دارید که کاربران را به آنجا هدایت کنید و لازم نیست که کاربر به صفحهی 404 هدایت شود. به همین دلیل باید از ریدایرکت استفاده کنید. پس ما باید در طراحی صفجه 404 هوشمندانه عمل کنیم و بتوانیم کاربر را به صفحات مهم وبسایتمان ارجاع دهیم.
انتقال آدرسها با redirect 301 با Quick Page/Post Redirect Plugin
افزونههای زیادی برای ریدایرکت وجود دارد، ما افزونه «Quick Page/Post Redirect Plugin» را به شما معرفی میکنیم. Quick Redirect امکان انتقال آدرسها را به راحتی برای شما فراهم میکند.
بعد از نصب و فعالسازی این افزونه فهرستی در منوی مدیریت (پیشخوان) سایت وردپرسی شما با نام Quick Redirect اضافه خواهد شد که با کلیک روی آن وارد صفحه جدیدی خواهید شد که شامل دو بخش است. در قسمت Request URL آدرس مورد نظر خود را وارد کنید، پس از آن در بخش Destination URL عملیات انتقال آدرسها در وردپرس صورت میگیرد.
به طور پیشفرض لینکهای ریدایرکت شده در افزونه ریدایرکت ۳۰۱ وردپرس به صورت فالو (Follow) هستند. اگر میخواهید تا لینک مورد نظر به صورت نوفالو (No Fallow) باشد، تیک گزینه NF را فعال کنید و چنانچه تمایل دارید تا لینک در تب جدید باز شود نیز تیک گزینه NW را فعال کرده و در نهایت بر روی Add New Redirects کلیک کنید.
نکات مهم برای طراحی صفحه 404
چند نکته باید در طراحی صفحهی 404 اعمال شود تا بتوانیم یک صفحه 404 ایدهآل داشته باشیم.
1. پیام شفاف و قابل درک برای کاربر
اولین نکته این است که ما باید پیام خیلی خوب و مفیدی بنویسیم. پیامی واضح که دقیقاً نشان دهد که چرا این صفحه وجود ندارد یا یک توضیح کلی که بیانگر این مطلب باشد که صفحه وجود ندارد (به هر دلیلی که شما فکر میکنید.) کار خوبی که یکسری از سایتها انجام میدهند این است که دلایل حضور کاربر در صفحه 404 را با ذکر چند دلیل مشخص میکنند مثلاً:
- شما آدرس URL مورد نظرتان را اشتباه وارد کردهاید.
- این صفحه قبلاً وجود داشته اما اخیراً حذف شده است.
- یا …
این مورد برای کاربر خیلی شفاف است. یعنی صفحهای برای او باز میشود، مواردی عنوان شده و متوجه میشود که یا خودش اشتباه وارد شده یا این صفحه قبلاً وجود داشته اما در حال حاضر دیگر وجود ندارد.
پس در وهلهی اول باید صفحه 404 را طوری با محتوا غنی کنید که کاربر متوجه شود که اشکال این صفحه از کجاست. چراکه خیلی از مواقع وقتی ما 404 را نشان میدهیم، فکر میکنیم کاربر دقیقاً میداند که ما چه پیامی را میخواهیم به او منتقل کنیم! ولی خیلی از کاربران اصلاً نمیدانند معنای 404 چیست و لازم است که شما توضیحات کلی و جامعی را مطرح کنید.
نکته: عبارت «صفحهی مورد نظر شما یافت نشد» که در اکثر وب سایتها مشاهده میشود این حس را به کاربر القاء میکند که سایت حتماً مشکلی دارد که صفحهای که مد نظر من را پیدا نکرده است و همین اشتباه دوباره منجر به خروج کاربر از سایت میشود.
2. کادر جستجو در صفحه 404
گزینه مهم دیگری که میتوانیم در طراحی صفحه 404 استفاده کنیم «کادر جستجو» است. یک سرچباکس که به کاربر این امکان را دهد که اگر مورد خاصی در نظر دارد، آن را جستجو و در کمترین زمان به آن دست پیدا کند.
3. ذکر توضیحاتی در ارتباط با حیطه کاری وبسایت
مورد دیگری که در طراحی صفجه 404 باید عنوان شود، آوردن توضیحاتی در مورد وبسایت ما است. توصیه میکنیم مطالبی در انتهای این صفحه در مورد سرویس و خدماتی که ارائه میدهید، اضافه کنید.
به عنوان مثال در صفجه 404 آپارات ویدئوهایی از سایت را مشاهده میکنیم. یعنی در این صفحه 404 همیشه یکسری ویدئو وجود دارد و بالطبع کاربری که از آپارات بازدید میکند مسلماً به دیدن ویدئو خیلی علاقه دارد، پس به احتمال زیاد روی آن ویدئوها کلیک میکند.
در نتیجه شما هم میتوانید از این ترفند استفاده و کاربران خود را به مشاهده گوشهای از خدمات، محصولات یا محتوای سایتتان دعوت کنید. وقتی وبسایت شما محتوا محور است و کاربر با 404 مواجه میشود، اگر بخشی از محتوای خود را در این صفحه قرار دهید، نه تنها اشکالی ندارد بلکه کار درستی انجام دادهاید. چراکه همه هدف ما این است که در صفحه 404، کاربر را از دست ندهیم.
4. استفاده از دکمه Back To Home
در خیلی از موارد وبسایتها از دکمهی «Back To Home یا بازگشت به صفحهی اصلی» استفاده میکنند و از این طریق کاربران را به صفحهی اصلی سایت خود ارجاع میدهند. این کار هم بسیار خوب است و هم میتواند کمک کند تا آنها بتوانند از صفحه اصلی سایت شما بازدید کنند و دقیقاً متوجه شوند اوضاع از چه قرار است، در منوی اصلی سایت بروند یا جستجویی انجام دهند تا به خواسته مورد نظر خود برسند.
بنابراین ما در صفحه 404 یا طراحی صفجه 404 دو هدف اصلی داریم. یکی اینکه باید کاربر را متوجه کنیم که این اتفاقی که افتاده ممکن است از جانب خود او باشد یا از سمت سایت ما. تمامی موارد را برای درک بهتر کاربران توضیح میدهیم.
نکته بعدی که باید انجام دهیم این است که بعد از اینکه کاربر متوجه شد حالا باید چه کار کند؟ باید او را به صفحهی خاصی ارجاع دهیم که (شاید مرتبط باشد) از طریق سرچ باکس، مطالب مرتبط، دکمهی Back To Home و … . اینها همه مواردی است که به شما و وبسایتتان کمک زیادی میکند تا بتوانید کاربران خود را حفظ و آنها را به خواستهها و اهدافشان نزدیک و نزدیکتر کنید.